Di truyền miễn dịchDi truyền tế bào

Hệ thống miễn dịch: Những kiến thức cơ bản

Hệ thống miễn dịch là gì ?

Hệ thống miễn dịch bao gồm tập hợp các tế bào và các cơ quan cùng hợp tác để bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân bên ngoài. Các cơ quan miễn dịch được phân bố khắp cơ thể và, cùng với dây thần kinh, tim, hệ thống cơ bắp và xương và đường tiêu hóa, đảm bảo hoạt động đúng đắn của cơ thể như một khối thống nhất.

Bấng sau cho thấy sự cấu thành của hệ thống miễn dịch

Các cơ quan miễn dịch Tế bào miễn dịch Phân tử liên quan miễn dịch
Trung ương Ngoại vi Phân tử màng Phân tử bài tiết
Tuyến ức
Tủy sống
Túi Fabricius (có ở gia cầm)
Tỳ tạng
Tế bào lympho
Các mô lympo liên quan đến niêm mạc
Các mô lympo liên quan đến da
Hệ tế bào gốc TCR Immunoglobulin
Phân tử Complement
Nhân tử tế bào
Tế bào lympho BCR
Thực bào đơn nhân Phân tử CD
APC khác (Tế bào đuôi gai, tế bào nội mô…) Phân tử bám dính
Tế bào miễn dịch khác (tế bào nhân, dưỡng bào, tiểu cầu, hồng cầu…) MHC
Khác

1, Tổ chức và cơ quan miễn dịch trung ương

Cơ quan miễn dịch trung ương là nơi tế bào miễn dịch trưởng thành , gồm có tuyến ức , tủy sống và fabricius (gia cầm).
Tuyến ức được cấu thành từ các tế bào mô đệm tuyến ức (TSC) và tế bào tuyến ức, là nơi tế bào T trưởng thành. Tuyến giáp trạng nằm gần vùng cortex, thymocytes phân bố dày đặc, vùng gần trung tâm có rất ít tế bào. Tuyến ức cung cấp môi trường vi sinh cho sự trưởng thành của tế bào. Tuyến ức sinh ra tế bào hoạt tính miễn dịch mà CD3CD4 và CD3CD8 cần, các tế bào T này sẽ lựa chọn kiểu hình phản ứng miễn dịch cần.
Tủy sống và fabricius (gia cầm) là cơ quan tạo máu, Tế bào gốc tạo máu Pluripotent (HSC) gia tăng trong tủy sống. HSC trong tủy sống phân hóa thành tế bào gốc lympho (LSC), từ đó phân hóa thành tế bào nguyên lympo, một phần di chuyển đến tuyến ức, phát triển thành tế bào lympo T chức năng; một phần phân hóa thành tế bào B chức năng; tủy sống là cơ quan duy nhất tế bào B phát triển thành; ngoài ra, tủy sống còn là nơi xảy ra đáp ứng miễn dịch dịch thể.
Cơ quan miễn dịch trung ương truyền tế bào lympo T và tế bào lympo B đến các cơ quan miễn dịch ngoại biên, quyết định sự phát dục của cơ quan miễn dịch ngoại biên.

2, Cơ quan miễn dịch ngoại biên

Cơ quan miễn dịch ngoại biên bao gồm tỳ tạng, hạch bạch huyết và lympo tiêu hóa, hô hấp và tiết niệu. Chúng là nơi tế bào T, tế bào B định cư và là nơi đáp ứng miễn dịch đối với kháng nguyên kích thích, gồm có các đại thực bào, tế bào đuôi gai và tế bào langerhans, kháng nguyên xâm lấn xoang lympo, làm cho thực bào nuốt và chuyển đến kháng nguyên

3, Tế bào miễn dịch

Là các tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch hoặc tế bào có liên quan, gồm có lympho, tế bào nhân đơn, đại thực bào, tế bào đa nhân, tế bào mast và tế bào phụ trợ… Chúng có rất nhiều loại, có nhiệm vụ riêng, phối hợp với nhau và hạn chế nhau, có vai trò loại bỏ các dị vật không tự chức năng với nhau. Tế bào có vai trò chính trong đáp ứng miễn dịch cơ thể là tế bào tính lympo, gồm tế bào T, tế bào B, tế bào ko đánh dấu (tế bào N), tế bào K và các tế bào quá độ hình thành trong quá trình đáp ứng miễn dịch và các tế bào hiệu ứng cuối cùng.
Trong tế bào miễn dịch, phân hóa gia tăng sau khi nhận kích thích vật chất kháng nguyên, xảy ra đáp ứng miễn dịch đặc biệt, sinh ra kháng thể và tế bào của nhân tử lympo, được gọi là tế bào hoạt tính miễn dịch, chủ yếu là tế bào T và tế bào. Tế bào của hệ tế bào đơn nhân và tế bào nhân có vai trò kết hợp chính.

Hệ thống miễn dich tế bào

hệ thống miễn dịch tế bào
hệ thống miễn dịch tế bào

Lâu nay, con người cho rằng hồng cầu chỉ có chức năng truyền dẫn O2 và CO2. Năm 1981, Siegel đưa ra lý thuyết “hồng cầu có chức năng miễn dịch”. Sau đó, nhiều học giả đã tiến hành nghiên cứu hệ thống đối với chức năng miễn dịch của hồng cầu, phát hiện bề mặt hồng cầu có rất nhiều vật chất liên quan đến miễn dịch, tham gia điều tiết đáp ứng miễn dịch.

4, Phân tử liên quan miễn dịch

Các phân tử liên quan đến miễn dịch ngoài phân tử màng (TCR, BCR, phân tử CD, phân tử bám dính, MHC), còn có các kháng thể, bổ thể và nhân tử tế bào.
Kháng thể là các phân tử immunoglobulin (có bản chất glycoprotein), do các tế bào lympho B cũng như các tương bào (biệt hóa từ lympho B) tiết ra để hệ miễn dịch nhận biết và vô hiệu hóa các tác nhân lạ, chẳng hạn các vi khuẩn hoặc virus. Mỗi kháng thể chỉ có thể nhận diện một epitope kháng nguyên duy nhất.
Bổ thể là một nhóm protein huyết thanh. Sự kết hợp của bổ thể và kháng thể có vai trò rất quan trọng trong việc loại trừ mầm bệnh. Bổ thể được kích hoạt ngay khi mầm bệnh vừa xâm nhập vào cơ thể và không có tính đặc hiệu của kháng nguyên nên bổ thể được xem như là thành phần thuộc hệ thống miễn dịch bẩm sinh không đặc hiệu. Ngoài ra, kháng thể cũng có khả năng hoạt hóa một vài protein của bổ thể. Quá trình này cũng là một phần trong miễn dịch dịch thể.
Ngoài các phân tử liên quan miễn dịch như kháng thể, bổ thể có vai trò quan trọng trong quá trình đáp ứng miễn dịch cơ thể, cytokines còn có vai trò trung gian quan trọng trong điều tiết hiệu ứng và chức năng miễn dịch. Nhân tử tế bào sinh ra từ nhiều loại tế bào, nhân tử tế bào sinh ra từ tế bào lympho được gọi là nhân tử lympho, nhân tử sinh ra từ tế bào đơn nhân và các đại thực bào được gọi nhân tử đơn nhân.

The end!

Leave a Reply

Back to top button