Cùng với sự phát triển sản xuất nông nghiệp, ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và vật nuôi. Bởi vì ô nhiễm môi trường không chỉ sẽ trực tiếp gây ra một số bệnh, mà còn gây tổn hại cho vật chất di truyền và ảnh hưởng cho đời sau, gây hậu quả nghiêm trọng. nguy hại từ ô nhiễm môi trường chủ yếu có các vấn đề dưới đây:
Bài này thuộc loạt bài: Kiểm soát bệnh di truyền
1, Gây ra đột biến gen
Nhân tố có thể gây ra đột biến gen được gọi là tác nhân gây đột biến. trong tự nhiên tồn tại rất nhiều nhân tố gây đột biến, ngoài tác động của bức xạ ion hóa mạnh, chất nhuộm màu thịt ba chỉ và cá hun khói, Natri nitrit trong công nghiệp thực phẩm và vật chất loại ethyleneimine sản xuất bột giặt, thuốc trừ cỏ trong nông nghiệp… đều là tác nhân gây đột biến.
2, Gây ra dị tật nhiễm sắc thể
Vật chất gây ra dị tật nhiễm sắc thể gọi là chất phân cắt nhiễm sắc thể, như ethyleneimine, chất alkyl hóa, chất chống antifolate, vitamin C và D, thuốc hệ thống thần kinh trung ương; chất phụ gia trong thực phẩm… Một vài nhân tố sinh vật, như truyền nhiễm virut cũng có thể gây ra dị tật nhiễm sắc thể. Cần đặc biệt chú ý, bức xạ ion hóa ngoài tác nhân gây ra đột biến gen, còn gây ra dị tật nhiễm sắc thể.
3, Gây ra dị tật bẩm sinh
Tế bào soma của cá thể khi phát dục có thể sinh ra vật chât gây dị tật, gọi là tác nhân gây dị tật. tác nhân gây dị tật mặc dù đã được đề cập nhiều, nhưng có đầy đủ chứng cứ chứng minh tác nhân gây dị tật không nhiều, thường ở ngày thứ 20-60 của kỳ phôi thai, là giai đoạn mẫn cảm nhất đối với tác nhân dị tật này, vì thế trong thời kỳ này cần đặc biệt chu ý tránh tiếp xúc với tác nhân nói trên.
4, Gây bệnh ung thư
Ô nhiễm môi trường không chỉ gây bệnh ung thư ở người, còn có thể gây bệnh ung thư ở động vật, benzopyrene trong không khí ô nhiễm, butyrate trong nước ô nhiễm và aflatoxin trong thức ăn đã mốc…đều tác nhân dễ gây bệnh ung thư.
Có thể thấy, ô nhiễm môi trường có ảnh hưởng nghiêm trọng và lâu dài. Vì vậy cần làm tốt công tác “tam phế”, tránh tiếp xúc bức xạ ion hóa và các tác nhân gây dị tât, ung thư, có vai trò rất quan trọng trong việc phòng tránh các tổn thương di truyền có thể xảy ra.
